هفته پیشگیری از خودکشی فرصتی است برای افزایش آگاهی جامعه درباره اهمیت سلامت روان و نقش هر یک از ما در حمایت از افراد آسیب‌پذیر. خودکشی یکی از علل مهم و در عین حال قابل پیشگیری مرگ‌ومیر در جهان است. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، سالانه صدها هزار نفر به دلیل خودکشی جان خود را از دست می‌دهند، در حالی که بسیاری از این موارد با شناسایی به‌موقع و مداخله صحیح قابل پیشگیری بوده‌اند.
چرا صحبت درباره خودکشی مهم است؟
سکوت و نادیده گرفتن مشکلات روانی، باعث افزایش احساس تنهایی و ناامیدی در فرد آسیب‌پذیر می‌شود. برعکس، گفت‌وگو و حمایت می‌تواند دریچه‌ای تازه برای امید و بازگشت به زندگی باز کند. پیشگیری از خودکشی تنها وظیفه نظام سلامت نیست؛ بلکه نیازمند همدلی و مسئولیت‌پذیری خانواده‌ها، دوستان و کل جامعه است.
نشانه‌های هشدار
شناخت علائم هشدار اولین قدم در پیشگیری است. این نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• صحبت درباره ناامیدی، احساس پوچی یا بی‌ارزشی

• اشاره مستقیم یا غیرمستقیم به تمایل به مرگ یا خودکشی

• تغییرات شدید خلقی و رفتاری (انزوا، پرخاشگری، کاهش علاقه به فعالیت‌های روزمره) • مصرف زیاد الکل یا مواد مخدر

• خداحافظی غیرمعمول یا بخشیدن وسایل شخصی ارزشمند

 • اختلال خواب و کاهش شدید انرژی

اگر با فردی با افکار خودکشی مواجه شدیم چه کنیم؟

• به صحبت‌های او گوش دهید: مهم‌ترین کار این است که بدون قضاوت و نصیحت‌های شتاب‌زده، با صبر و همدلی گوش کنید.

 • هر حرفی را جدی بگیرید: حتی اگر فرد به شوخی درباره مرگ یا خودکشی حرف بزند، باید اهمیت داده شود.

• احساس ارزشمندی بدهید: به او نشان دهید که وجودش مهم است و تنها نیست.

• فرد را تنها نگذارید: حضور شما می‌تواند عامل بازدارنده مهمی باشد.

 • کمک حرفه‌ای بگیرید: مراجعه به روان‌پزشک یا روان‌شناس ضروری است. در شرایط اورژانسی می‌توان با اورژانس یا مراکز اورژانس اجتماعی تماس گرفت.

 • محیط امن ایجاد کنید: دسترسی فرد به دارو، سلاح یا هر وسیله خطرناک دیگر باید محدود شود.
نقش جامعه و بیمارستان‌ها

• آموزش عمومی درباره سلامت روان و کاهش انگ اجتماعی بیماری‌های روانی

 • گسترش دسترسی به خدمات روان‌پزشکی و روان‌درمانی

• برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای خانواده‌ها، معلمان و کادر درمان درباره شناسایی علائم هشدار

• ایجاد شبکه‌های حمایتی در محیط کار، دانشگاه و مدارس
پیام پایانی
ما می‌توانیم با شنیدن، حمایت و ارجاع به موقع، این چرخه را متوقف کنیم. کمک گرفتن نشانه ضعف نیست؛ نشانه شجاعت برای ادامه مسیر زندگی است.اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار افکار خودکشی هستید، همین امروز با متخصصان سلامت روان مشورت کنید.